Wij spraken tijdens een interview met Femke Verhoeven. Een veelzijdige, open en enthousiaste omgevingsmanager die vanuit het Zuiden door ons hele land rijdt voor verschillende projecten. Projecten die haar liggen. Want dat is toch waar het uiteindelijk om draait. We hoeven als omgevingsmanagers geen eenheidsworst te zijn. Ieder heeft zo zijn of haar eigen kwaliteiten. Als je weet waar je eigen krachten liggen, dan ga je ook het beste werk leveren.

Wie ben je en wat doe je?

“Ik ben Femke Verhoeven en werk als zelfstandig omgevingsmanager voor verschillende aannemers. Ik ben op dit moment omgevingsmanager voor onder andere de combinatie dijkversterking Heel & Beesel voor Mourik Infra en FL-BV en omgevingsmanager voor het project KIJK (Krachtige IJsseldijken Krimpenerwaard) in opdracht van de aannemerscombinatie Boskalis en Van Hattum en Blankevoort en planstudie partners Royal HaskoningDHV en Witteveen + Bos.”

Waar kunnen we jou in het dagelijks leven tegenkomen?

“Onlangs tijdens Carnaval, want het mocht weer! Ik ga graag met vrienden erop uit. Naar een festival, de Nijmeegse vierdaagse of dus om carnaval te vieren. We hadden iedereen opgetrommeld en op zaterdag mochten we weer!”

Hoe ben je ooit in de rol van omgevingsmanager terecht gekomen?

“Ik ben er echt ingerold, een beetje per ongeluk. Ik ben ooit bij een aannemer terecht gekomen en daar deed ik de voorselecties om aan een aanbesteding mee te mogen doen. Dat was in die tijd wel een groot ding. Je moest allerlei informatie aanleveren op papier. Heel old skool. Daarmee liet je zien wat je kon en op basis daarvan mocht je een prijs in gaan dienen.

Uiteindelijk is dat bedrijf overgenomen door een andere organisatie. Toen kon ik als KAM-coördinator (kwaliteit, arbeidsomstandigheden en milieu) aan de slag. Dit heb ik heel lang gedaan. Vervolgens ben ik in de tussentijd nog gaan studeren en heb ik hbo bedrijfskunde afgerond. Op een bepaald moment werkte ik bij een bedrijf waar de omgevingsmanager wegging. Toen zeiden een aantal mensen: Femke is dat niks voor jou? Ik ben dat toen gaan doen en werd echt in het diepe gegooid. Ik heb alles vanaf nul opgepakt. Ik heb toen wel veel voordeel gehad van het feit dat ik al lang in de aannemerij werkte. Ik wist wat iedereen deed en waar ik informatie kon halen, maar ik had bijvoorbeeld nog nooit vergunningen aangevraagd. Ik heb daardoor echt leren zwemmen in een pittige omgeving.

Vanaf dat moment heb ik nooit meer anders gedaan. Tussendoor werk ik ook mee aan tenders mee, waarbij ik vaak vanuit een omgevingsrol in het proces betrokken word of input aanlever voor het stukje omgevingsmanagement.”

Je vertelt dat je echt in het diepe werd gegooid toen je als omgevingsmanager begon. Hoe heb je dat toen aangepakt?

“Ik heb een opleiding gevolgd. Antea Group heeft een cursus voor omgevingsmanagement bestaande uit flink wat theorie, maar ook praktijkvoorbeelden. Daar heb ik veel aan gehad, maar het aanvragen van vergunningen bleef wel een ding. Vergunningen moest ik echt vanaf scratch leren. Er was een vergunningenspecialist die mij wel wilde helpen. Ik heb heel veel moeten vragen. Vergunningen regelen vond ik in het begin wel moeilijk, maar uiteindelijk is het ook gewoon een kwestie van doen. Niet bang zijn, beginnen en durven vragen. Er is altijd wel iemand die je wilt helpen.

Dan leer je het vanzelf. Wat ik wel merk is dat veel bedrijven een omgevingsmanager zoeken die alles kan en ook alles weet van elk conditionerend aspect in een project. Dat bevreemdt mij af en toe. Want ik ben geen archeoloog, bodemspecialist/milieukundige of ecoloog. Zij hebben hiervoor gestudeerd, ik niet. Als omgevingsmanager coördineer je het hele proces wel, waarbij ik het belangrijk vind dat ik weet wat het doel is en wat er geregeld moet zijn om goed de realisatie in te kunnen gaan. Maar de echte kennis ligt bij de expert. We bedenken samen de beste aanpak voor het project en ik laat me graag adviseren.”

Waarom heb je uiteindelijk ooit besloten om zelfstandig omgevingsmanager te worden?

“Dat was al heel lang een droom. Ik wilde graag weten hoe het is om voor jezelf te werken. Ik vond het wel een fijn idee om zelf te kunnen kiezen welke projecten je doet of voor welk bedrijf je wilt werken. Die diversiteit aan bedrijven en soorten opdrachtgevers vind ik heel leuk. Daarnaast kan ik ook nog andere dingen doen. Stel ik zou een omgevingsmanagementcursus willen ontwikkelen, dan kan dat allemaal. Dat stukje vrijheid vind ik wel echt bijzonder.”

Eerder vertelde je dat je bij je huidige projecten in een aannemerscombinatie werkt, dus met meerdere partijen. Hoe ziet jouw rol er dan uit binnen zo’n samenwerkingsverband?

“We werken eigenlijk naadloos samen. Het maakt niet uit van welke partij we zijn. We werken alles samen uit, verdelen de taken en kijken daarna wie wat oppakt. Normaal gesproken ben ik gewend om autonoom te werken, maar ik vind het ook niet erg om te volgen. Dan kijk je op dat moment wat jouw plek is binnen dat team. Dat vergt gewoon wat aanpassingsvermogen.

Bij bijvoorbeeld het project KIJK waarbij ik nu betrokken ben, wonen in de omgeving van het project veel mensen, er zitten veel bedrijven en alles zit dicht op elkaar. Daar heb ik echt het gevoel dat ik een team ben en dat we het samen oppakken. De mensen in de omgeving kennen de omgevingsmanagers vanuit het Hoogheemraadschap al goed. Die lopen er al wat jaren rond. Ik vind dat heel knap en dat scheelt denk ik heel veel in de afstemming en communicatie met de omgeving.”

Bij dijkversterkingsprojecten, houd je je dan bezig met bepaalde specifieke onderwerpen of zorgen in tegenstelling tot andere projecten?

“Eigenlijk is het altijd een beetje hetzelfde. Mensen zijn bang hoe een project hen gaat raken. Dat zijn heel legitieme zorgen en die heb je eigenlijk overal. Bij dijkversterkingsprojecten zijn veelvoorkomende zorgen bijvoorbeeld wateroverlast of het verzakken van huizen. Wat het anders maakt is bijvoorbeeld de hoeveelheid stakeholders of zelfs de lokale cultuur in een gebied. Mensen zijn mensen, maar Limburg is toch ook weer anders dan Zuid-Holland.”

En wat is dan hetgeen wat jou zo drijft in jouw rol als omgevingsmanager om bijvoorbeeld die zorgen weg te nemen?

“Ik ben ten eerste wel echt iemand die houdt van plannen en organiseren. Dingen voor elkaar krijgen. Daar is dit werk natuurlijk bij uitstek voor geschikt. Daarnaast vind ik het meenemen, begeleiden en informeren van mensen heel leuk en interessant. Ik ben op een gegeven moment een coach opleiding gaan doen over hoe je mensen meekrijgt in je verhaal, maar tegelijkertijd ook nee durft te zeggen wanneer dat nodig is. Dat stukje motiveren, gesprekken voeren en leren omgaan met bepaalde emoties is wel echt heel zinvol in dit werk. Je houdt nooit iedereen te vriend, zo is het ook gewoon, maar met eerlijk zijn en duidelijkheid bieden, kom je al heel ver.

Ik ben van nature al best direct. Ik streef ernaar om vooral duidelijk en eerlijk te zijn over de kaders en grenzen binnen het project. Als iets niet kan, dan moet je dat ook gewoon zeggen. Je hebt namelijk mensen die veel beloven, maar dat niet allemaal waar kunnen maken. Het is vervelend om achteraf mensen teleur te stellen. Onze projecten raken mensen, mensen maken zich zorgen en dat moet je altijd voor ogen houden. En die keren dat je wel iets extra’s kunt doen of een oplossing bedenkt waar de omgeving hartstikke blij mee is, maken het werk super leuk.”

Wat zou je andere omgevingsmanagers aanraden om te blijven ontwikkelen of eruit te springen als omgevingsmanager?

“Ik denk dat het heel goed is om te bedenken: waar haal ik energie uit, waar ben ik goed in en wat past niet bij mij? Iedereen heeft zo zijn of haar eigen behoeften en kwaliteiten, daar zit ook vaak je kracht. Als je daar een goed beeld van hebt, dan ga je ook het beste werk leveren.

We hoeven niet een eenheidsworst van omgevingsmanagers te worden die allemaal hetzelfde kunnen. Het liefst heb je natuurlijk wel het schaap met vijf poten die alle aspecten goed beheerst, van brieven schrijven tot bodemonderzoeken opstellen. Maar, de vraag is: word je daar zelf blij van, is het nodig om een goede omgevingsmanager te zijn en welk project past er bij je?

Als beginnend omgevingsmanager: kijk goed om je heen, doe verschillende projecten. Je kunt aangenaam verrast worden door iets wat je onverwacht heel leuk vindt, maar blijf wel dicht bij jezelf. Wat je doet moet je energie geven, het moet je liggen. Het moet je vooral niet energie kosten.”